De in 1624 geboren beeldhouwer Rombout Verhulst maakte in de provincie Groningen twee prachtige monumentale grafmonumenten, een voor Carel Hieronymus van In- en Kniphuisen en Anna van Ewsum in de kerk van Midwolde en een voor Adriaan Clant in de Bartholomeuskerk te Stedum.
Wij, de Historische Kring Leek en omgeving, de kerk in Midwolde, Museum Nienoord en de Bartholomeüskerk in Stedum willen het 400e geboortejaar van Rombout Verhulst niet ongemerkt voorbij laten gaan. Door het te gedenken met een symposium op 8 juni en, zo gewenst, op 9 juni gevolgd door een excursie naar de grafmonumenten. Op dit symposium, in de Bartholomeüskerk in Stedum (gewijzigde locatie), komen vier deskundigen, ieder vanuit hun eigen discipline, vertellen over het leven en werk van Verhulst.
Daarnaast is er nog een kleine tentoonstelling op borg Nienoord en lezingen en concerten in de periode april – september op meerdere locaties.
Verdere informatie kunt u op deze pagina downloaden.
Locatie: kerk van Midwolde
Adres : Hoofdstraat 134, Midwolde
Tijd : 15 uur (kerk open 14.30 uur)
Het concert is onderdeel van de viering van het 400e geboortejaar van Rombout Verhulst, de maker van het prachtige grafmonument in de kerk van Midwolde.
Kamerkoor en instrumentalisten brengen een veelzijdig programma met werken uit de 16e eeuw tot de 21e eeuw van o.a. Tallis, Byrd, Schütz, Purcell, Zelenka, de Klerk en Pärt.
De beleving van gewijde en instrumentale muziek uit de tijd van Rombout Verhulst en Anna van Ewsum wordt in relatie gebracht met de beleving van hedendaagse muziek.
Northern Voices – 28 gepassioneerde en ervaren zangers uit de drie noordelijke provincies - staat onder de bezielende leiding van dirigent Edwin Velvis. Verder werken mee de bekende instrumentalisten Annette Scholten op cello en lame sonore en Henk de Vries op kistorgel en het Eekman/De Mare kerkorgel.
Kaarten kunnen tot en met 6 november voor €12,50 gekocht worden door het sturen van een e-mail naar romboutverhulst2024@gmail.com. Vermeld hierin hoeveel kaarten u wilt kopen.
Na 6 november kunt u kaarten reserveren voor €15,00 ook via het sturen van een e-mail naar romboutverhulst2024@gmail.com. Vermeld hierin hoeveel plaatsen u wilt reserveren.
In de kerk zijn 150 zitplaatsen beschikbaar.
Op 10 november kan contant en met pin betaald worden in de kerk.
Na afloop van het concert kunt u in Gasterij Inkies tegenover de kerk gezellig napraten.
Zaterdag 6 april werd de kleine tentoonstelling `Johannes Bosboom ontmoet Rombout Verhulst in de borg van Museum Nienoord onder veel belangstelling geopend. Meer over de kunst die hij in de kerk van Midwolde maakte, kunt u lezen in het pdf-bestand.
Onderdeel van de tentoonstelling is een korte film die opgenomen is in de kerken van Katwijk, Leiden, Midwolde en Stedum en op Borg Nienoord. De film vertelt hoe de grafmonumenten in Groningen tot stand zijn gekomen.
De kerken in Midwolde en Stedum kunnen bezocht worden. Er zijn vrijwilligers aanwezig die uitleg geven over de grafmonumenten.
In de kerk van Midwolde wordt een muzikale lezing gehouden.
Locatie: Kerk Midwolde
Tijdstip: 15 uur
In de kerk van Midwolde wordt een muzikale lezing gehouden door Victor Timmer samen met organist Rinke van der Valle. Daarin wordt verteld over de relatie tussen Anna van Ewsum en de orgels in de kerken van Midwolde en Leek. Ook wordt verteld welke muziek ze daar zal hebben gehoord en tijdens kerkdiensten zal hebben gezongen. De lezing wordt omlijst met bijpassende muziekstukken gespeeld door Rinke van der Valle.
Historica Alexandra Koning voerde ons terug naar de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden in de 17e eeuw. Met het grafmonument van Adriaan Clant in de Bartholomeüskerk te Stedum als uitgangspunt schonk zij aandacht aan enkele kantelpunten in onze roemruchte geschiedenis zoals het einde van de Tachtigjarige Oorlog met de ondertekening van de Vrede van Münster in 1648; een gebeurtenis waarbij Adriaan Clant als afgezant van Groningen Stad en Ommelanden aanwezig was. Ook het rampjaar 1672, waarin het grafmonument voor Adriaan Clant werd geplaatst, en waarin het beleg van Groningen plaatsvond, kwam aan bod.
De kleding van de adel in de 17e eeuw zoals onder meer te zien is aan de grafmonumenten gemaakt door Rombout Verhulst in Midwolde en Stedum werd uitgebreid toegelicht. De heren zijn gekleed in een japonse rok, een kimono die rijkdom uitstraalt. De vrouwen dragen rouwsluiers en dragen een jurk met een lage hals, die toen in de mode was. Zij dragen geen sieraden of kant omdat ze in de rouw zijn.
In de 17e en 18e eeuw werd het openbare leven in de Ommelanden gedomineerd door een handvol adellijke families. Adellijke geslachten als Lewe, Clant, Van Ewsum, De Mepsche, Ripperda, Rengers, Coenders, Tjarda van Starkenborgh, Alberda en Van In- en Kniphuizen bezaten vaak meerdere adellijke landhuizen (in Groningen ‘borgen’ genoemd), waaraan veelal uitgestrekte landerijen waren verbonden. Karin Zuiderhoek vertelt aan de hand van familieportretten over het leven en de verdiensten van de verschillende leden van het geslacht Clant.
Het Drents Kamerkoor, onder leiding van dirigent Dick Dijk, zingt uit de rijke traditie van het Nederlandse volkslied. Zowel in tekst als melodie grijpt zij terug op bronnen als het Antwerps liedboek en het bundeltje 'Nederlands volkslied' van Jop Pollmann en Piet Tiggers. Afgewisseld met orgelmuziek door Stef Tuinstra en met begeleiding van hem zingt het Drents Kamerkoor onder andere liedzettingen van Julius Röntgen (een vriend van Brahms) en Florimond van Duyse. Ook moderne bewerkingen van Jetse Bremer staan op het programma.
Thematisch gaan de liederen over datgene wat ons door de eeuwen heen beroert en ontroert: de Liefde.
Rombout Verhulst en het grafmonument voor Adriaan Clant in Stedum
Freerk Veldman, oud-directeur en conservator van de borgen Menkema in Uithuizen en Verhildersum in Leens, geeft een lezing over Rombout Verhulst en het grafmonument voor Adriaan Clant in de Bartholomeüskerk van Stedum. De relatie van Verhulst met Philips Vingboons, de architect van de borg Nittersum in Stedum, wordt besproken. Vingboons ontwierp ten dele ook de graftombe. De contacten die beiden hadden met Johan Clant, de opdrachtgever van zowel het praalgraf als de borg, komen uitgebreid aan bod. Tevens zal aandacht worden geschonken aan de herinrichting van de kerk.
De beeldhouwer Rombout Verhulst werd in 1624 geboren. Nu, 400 jaar later, is dat een goede aanleiding om aandacht te besteden aan zijn beeldhouwwerken. Verhulst maakte in de provincie Groningen twee prachtige monumentale grafmonumenten, in de kerk van Midwolde en in de Bartholomeuskerk in Stedum.
Op dit symposium, in Stedum, komen vier deskundigen vertellen over het leven en werk van Verhulst, wie de opdrachtgevers waren, hoe zijn werk tot stand kwam en welke materialen hij gebruikte. En, ook belangrijk voor de generaties na ons, hoe kunnen wij deze kunstwerken in stand houden?
De grafcultuur/grafsymboliek van de praalgraven in Stedum en Midwolde
Reint Wobbes geeft een lezing over de bijzondere grafcultuur in de provincie Groningen, een cultuur die in bepaalde delen van deze provincie een veelheid aan grafverzen en -symboliek kent. Hij besteedt aandacht aan deze symboliek en in het bijzonder aan de symboliek van de praalgraven in de kerken van Stedum en Midwolde. Omdat zelfs de kleinste dorpen begraafplaatsen kregen of bestaande kerkhoven werden uitgebreid met een begraafplaats was ruimen niet nodig om plaats te maken voor nieuwe gestorvenen. Dat gold ook voor de aanleg van begraafplaatsen buiten de dorpen. Daarom zijn in deze provincie veel oude graftekens bewaard gebleven.
Er is muziek gespeeld zoals die in de tijd van burgvrouw Anna van Ewsum heeft geklonken. In adellijke huizen werd in de 17e en 18e eeuw volop gemusiceerd; dat gebeurde door de bewoners zelf of door daartoe aangetrokken beroepsmusici. Bij grote hoven was er soms sprake van een echte hofkapel.
Op Borg Nienoord zal er alleen in kleinere bezetting zijn gespeeld. Anna heeft zeker muziekles gehad en een instrument voor haar eigen plezier hebben bespeeld. Op 25 augustus worden muziekstukken uitgevoerd die mogelijk in de borg hebben geklonken. Zoals werken van de componisten Jan Pietersz. Sweelinck, Cornelis Helmbreker, Pieter Bustijn, Willem de Fesch, graaf Unico van Wassenaer en Heinrich Scheidemann.
Hoe die huiselijke composities klinken, kon u beluisteren bij het concert uitgevoerd door Jellegeert Postma (klavecimbel, kistorgel) en Berta Kwant (blokfluiten).
Op 15 september zal professor Frits Scholten op Borg Nienoord een lezing geven van 14:00 tot 16:00 uur. De inhoud wordt nog bepaald, maar Frits Scholten weet heel veel over Rombout Verhulst te vertellen. Hij is op het onderwerp gepromoveerd.
